Op zoek naar de hefboom
Organisatie interventies komen in essentie allemaal op hetzelfde neer: medewerkers worden uitgenodigd om de onderlinge communicatie te verbeteren en de neuzen in één richting te krijgen. Bepalend voor het succes zijn heldere kaders (vrijheid en verantwoordelijkheid hebben grenzen nodig), een positieve insteek (niet blijven hangen in problemen en oud zeer) en de actieve deelname van alle deelnemers (zodat iedereen zijn/haar inbreng erkend weet i).
Interventies in een organisatie zijn als het bijsturen van een mammoettanker: het gaat langzaam, er is de neiging om extra roer te geven met als risico dat het schip doorslaat waarna er weer gecorrigeerd moet worden. De kunst is om sturing te combineren met loslaten, ruimte geven. Voldoende sturing is nodig om een begin te maken en om veilige kaders te bieden. Ruimte in het proces nodigt deelnemers uit deze in te vullen en daardoor medeverantwoordelijkheid te nemen. De metafoor van de mammoettanker toont echter nog iets: hoe een nietig onderdeel (de Trimtab) een gigantisch effect ii op het geheel kan hebben. Het is de hefboomwerking van een kleine, goed gekozen actie die grote gevolgen heeft.
Organisaties veranderen lukt alleen met een lange adem en uithoudingsvermogen. Elk systeem heeft de neiging om terug te willen keren naar de oude toestand. Deze is vertrouwd en iedereen weet waar hij/zij aan toe is. Alles en iedereen is ingesteld op het handhaven van deze bekende situatie iii. Veranderingen daarentegen zijn spannend, vragen energie en aandacht, halen mensen uit hun comfortzones. Het vraagt moed, visie en vasthoudendheid om werkelijk duurzame effecten te bewerkstelligen.
